Jevrejski praznik Pesah

Pesah ili kako se još naziva beskvasnik hljeba prvenstveno se smatra praznikom slobode. Savjetnik za kulturu i vjeru Jevrejske zajednice BiH, Eli Tauber kaže da se ovaj praznik obilježava više od 3.000 godina, a označava izlazak Jevreja iz egipatskog ropstva, spašavanje od Faramona i dobijanje deset Božijih zapovijesti, odnosno Tore.

„Pošto su Jevreji na brzinu morali da napuste Egipat i nisu imali vremena da hljeb pripreme onako kako je trebalo, na put su ga ponijeli polupripremljenog, te su ga na Suncu pekli bez kvasca, zato se zove i praznik beskvasnog hljeba“, rekao je Tauber.

Jevrejska zajednica u Doboju je povodom ovog praznika organizovala molitvu, nakon koje su članovi opštine sjeli za večeru uz koju se čitala Hagada koja opisuje događaje o izlasku Jevreja iz egipatskog ropstva. Seder veče što u prevodu znači „po redu čitati “ specifična je po namirnicama koje se nalaze u tanjiru.

„Sve ono što se nalazi na stolu za vrijeme večere je simblično. Svaka namirnica podsjeća na neki događaj. Na tanjiru se nalaze jedan batak i jedno tvrdo kuhano jaje koje asocira na Božiju snagu. Na tanjiru se nalaze i gorke trave, poput celera, peršuna, koje podsjećaju na to kako je Jevrejima bio težak i gorak život dok su bili robovi u zemlji egipatskoj, a u svemu tome se nalazi i jedna slatka masa, koja svojom gustinom podsjeća na malter, kojim su Jevreji gradili Faraonima palače, te beskvasni hljeb, koji podsjeća na tu činjenicu da Jevreji nisu imali vremena da pripreme taj hljeb do kraja. Sve te namirnice se stavljaju između dvije table beskvasnog hljeba i tako se jedu, kako bi se istovremeno osjetila gorčina i slatkoća, odnosno prilikom okusa slatkođe da se podsjeti kako je bio težak život dok se robovalo“, objasnio je Tauber.

Sekretar Jevrejske zajednice u Doboju Dario Atijas podsjetio je da ova opština broji oko sedamdeset članova, iz Doboja, Dervente, Šamca i Teslića.

Praznik Pesah Jevrejima je čestitao i zamjenik gradonačelnika Dragan Vasilić, koji je u prisustvu sekretara Skupštine grada Miloša Bukejlovića prisustvovao ovoj večeri. Iako je Pesah prvenstveno porodični praznik, u poslednjih sedamdeset godina uveden je običaj da se u Jevrejskim zajednicama održava kolektivna proslava ovog praznika.

Izvor: Bojana Lugonjić, RTV Doboj, 22.april, 2016.